Вавельскі замак

Вавельский замак — каралеўскі замак, размешчаны на Вавельском узгорку, што на высокім беразе Віслы ў Кракаве.

Яшчэ ў XI стагодзі на месцы Вавеля было ўмацаванае селішча племені віслян. Каменныя ўмацаванні пачалі ўзводзіцца Вацлавам II на мяжы ў XIII-XIV стагоддзяў, аднак ужо ў XIV стагоддзі замак перабудаваны Казімірам III Вялікім у гатычным стылі. Аднак перажыўшы некалькі пажараў, замак быў пакінуты.

Нягледзячы на гэта замак застаецца каранацыйным замкам для польскіх каралёў. У Кафедральным саборы хаваюць польскіх манархаў (у тым ліку каралева Ядзвігу, Стэфана Баторыя, Яна Собескага, Аўгуста Моцнага), у далейшым — і найвялікіх польскіх паэтаў (Адама Міцкевіча, Юліуша Славацкага і Цыпрыян-Каміль Норвід), і бачных палітычных дзеячаў (Тадэвуша Касцюшка, Юзэфа Пілсудскага, Юзэфаа Панятоўскага, Уладзіслава Сікорскага). У 1655—1657 гадах Вавель разрабавалі, у 1702 году — шведы спалілі яго ў выніку Паўночнай вайны. Праз некаторы час была прадпрынята спроба рэканструкцыі комплексу, аднак Польшча, страціўшы незалежнасць, змушана была перадаць Вавель Аўстрыйскай імперыі. Замак быў пераўтвораны ў казарму, увесь Вавель прыведзены ў заняпад, першапачатковыя інтэр'еры не захаваліся. У 1905 году палякі здолелі вярнуць Вавель, тады ж пачаліся рэстаўрацыйныя працы, якія працягваліся амаль да цяперашняга часу.

Цяпер архітэктурны комплекс знаходзіцца пад кіраваннем установы культуры «Каралеўскі замак на Вавелі — Дзяржаўны збор мастацтва». У музеі ў замку для агляду адкрыты Каралеўскія пакоі, Скарбніца і Зброевая, выстава «Згублены Вавель».